UTANGULIZI
Baadhi ya madhehebu ya Kikiristo
yasiyo ya imani Katoliki hudai kuwa Makanisa yasiyoweza kudhihirisha “Karama ya
Unenaji wa Lugha” hayo siyo Makanisa ya kweli na wala hayana Roho Mtakatifu,
kwa kuwa Yesu aliwapa mitume karama hiyo katika Kanisa. Mafundisho ya imani
Katoliki hutuambia kwamba mtu mwenye Roho Mtakatifu anakuwa na vipaji saba
ambavyo ni Hekima, Akili, Elimu, Shauri, Nguvu, Ibada na Uchaji wa Mungu (Isaya
11:2).
Vile vile mtu huyo, huwa katika
hali ya ukubali wa kuongozwa na Roho huyo wa Mungu. Mtu huyo mwenye Roho
Mtakatifu huyadhihirisha na kuyaonyesha hayo katika matunda ya Roho ambayo ni
tabia ya Kikristo yaani upendo, furaha, amani, uvumilivu, utu wema, fadhili,
uaminifu, upole na kiasi (Gal 5:22-23).
Kunena kwa lugha ni ishara ya
kuwa na Roho Mtakatifu (IKor 14:22) kwa baadhi ya watu tu (I Kor 12:30) kama zilivyo karama nyingine tena ni kipawa
kidogo na cha mwisho, kwa maana ni kipawa pekee kisichofaidia wengine moja kwa
moja (I Kor 14:2,4-6,9,11,13,27,,28,39).
Kadiri ya mtume Paulo tunapaswa
kutoka na kuomba vipawa vya kufaidiana na hasa “upendo” karama ambayo kila
mmoja inampasa kuwa nayo (I Kor 12:31, 13:8, 14:1). Kanisa Katoliki hutusimulia
kuwa, hapo mwanzo wa Kanisa waumini au watu walihitaji sana ili kuamini kweli wamepokea Roho
Mtakatifu.
Siku hizi hatuhitaji sana ishara ili kuamini (labda kwa wenye mioyo migumu
sana) ila tu kwa ajili ya kuondolewa
vikwazo vinavyotuzuia kumpenda na kumtumikia Mwenyezi Mungu na kupata uokovu wa
milele. Hata hivyo Kanisa Katoliki hutuambia kuwa baadhi ya wale walio katika
Chama cha Karismatiki Katoliki hudhihirisha karama hii. Mimi binafsi naonelea
si vizuri sana
kung’ang’ania na kupendelea vitu tusivyovielewa vizuri wala kuthibitisha kuwa
vimetoka kwa Mungu, bali mapenzi ya Mungu yatendeke.
Bado Kanisa Katoliki katika
Mafundisho yake ya imani huvitambua na kuvikiri vipaji vyote vya Roho Mtakatifu
walivypewa watu na vinavyofanya kazi kati ya watu au waumini. Aidha kadiri ya
mafundisho Katoliki tunaambiwa kuwa ni balaa pia ni ufinyu, vile vile ni
upotoshaji wa imani kwa waumini kama waamini
wanakitambua kipaji kimoja tu cha unenaji wa lugha. Kwa sababu Roho Mtakatifu
aliye Mungu ni tajiri wa vipaji. Huko ni kumdharau Mungu , hata kumkufuru na
kumfanya kuwa fukara wa vipaji, hiyo pia ni dhambi.
Bado mafundisho ya imani Katoliki
hutuambia kuwa wakati Yesu alipoanzisha Kanisa aliweka alama nne ili lijulikane
kuwa la kweli nazo ni “Moja”, “Takatifu”, “La”, “Mitume” na kuweka alama za
wokovu zinazoleta neema ili kutufikisha mbinguni ambazo uitwa “Sakramenti Saba” nazo ni
Ubatizo, Kipaimara, Ekaristi Takatifu, Kitubio, Mpako Mtakatifu, pia Daraja
Takatifu na Ndoa.
Sababu hiyo Kanisa Katoliki
linatuunganisha kutosikiliza lugha za upotoshaji au kuhangaishwa na vikundi
vinavyopotosha dhana ya unenaji wa lugha na kufikiri Roho Mtakatifu hukaa kwa
mtu mwenye kunena kwa lugha tu.
SIKUKUU YA PENTEKOSTE NA UNENEAJI WA LUGHA KWA MITUME
Sikukuu ya Pentekoste ilikuwa ni
sikukuu ya shukrani ya Wayahudi kwa ajili ya mavuno ya nafaka. Iliadhimishwa
siku ya Hamisini yaani majuma saba baada ya Pasaka. Wakati huo nafaka
ilishavunwa katika Palestina. Sikukuu ya Pendekoste ya Kikristo inaadhimishwa
kwa ukumbusho wa kujaliwa Mitume Roho ya Kimungu. “Mvumo wa Upepo” kutoka
mbinguni ni ishara kwamba Roho inawashukia mitume ambayo ni nguvu ya Mungu iliyo kubwa sana. “Ndimi za Moto”
zinaonyesha kuwa nguvu hiyo inawahimiza mitume kusema na kuungama. Zile “lugha
ngeni” ambazo wanazisema sio lugha za kigeni ila “maneno na sentensi za mafumbo
ya lugha yao wenyewe
zinazotangaza na kuyasifu matendo makuu ya Mungu”
Wasikilizaji wengine hawakufahamu
yanayosemwa na mitume, kwa sababu hiyo walidhihaki na kusema kuwa mitume
wamelewa (Taz. Mdo 2:15). Wengine wanaojaliwa na Roho walifahamu pia maana ya
maneno ya mafumbo waliyoyasikia. Wayahudi wale kutoka nchi zote ni Wayahudi
waliolelewa ugenini na kuja kuhiji Yerusalemu tangu siku nyingi. Kufahamu maneno
ya mitume kwa lugha yao
ilikuwa ni Miujiza, inaonyesha kuwa Mungu ameleta habari njema kwa ajili ya
ulimwengu wote. Kumega mkate kulikotajwa hapo maana yake ni karamu katika
shirika la kidugu au labda sherehe ya Ekaristi Takatifu.
MAANA YA KUNENA KWA LUGHA KADIRI YA KITABU CHA MATENDO YA MITUME NA
NYARAKA ZA MTUME PAULO
(a)Maana ya Kunena kwa lugha
Biblia inaposema kwamba “watu walinena kwa
lugha” ina maana kwamba kusema kwao kulikuwa kwa maneno yasiyokuwa ya lugha yao wenyewe, wala
hawakuelewa isipokuwa mtu mwingine alipotafsiri. Licha ya maelezo hayo rahisi
kutoa maelezo maalumu kuhusu kunena kwa lugha ni vigumu kwa sababu ya aina tofauti
za matumizi ya lugha katika Agano Jipya.
(b) Katika Kitabu cha Matendo ya Mitume
Kuzaliwa kwa Kanisa la Agano
Jipya kulitokea mjini Yerusalemu siku ya Pentekoste kama tulivyosikia hapo
awali, ambapo wanafunzi 120 walipokea Roho kama
Yesu alivyowahaidia (Mdo 2:1-2, 1:4-5). Wakati wa tukio hilo
wanafunzi walisema kwa lugha ambazo watu wenye lugha nyengine waliweza kuelewa kama
lugha ya nyumbani kwao (Mdo 2;4-11) .
Licha ya haya kuna sehemu mbili
tu katika matendo ya mitume ambapo
mwandishi anaeleza kwamba watu walinena kwa lugha, lakini haifafanui kama kunena kwa lugha kule kulikuwa katika lugha
zisizojulikana au kulikuwa na jambo jingine kabisa (Mdo 10:44-46,
19:1-6).
Katika kila tukio inaonekana
kulikuwa na sababu maalumu inayofanya watu waseme kwa lugha, maana katika kila
tukio mambo yakiwa ya kawaida mpaka wakati huo
yaliachwa, kunena kwa lugha kulikuwa ni ishara ya ajabu kwamba watu
waliohusika walikuwa wamepokea Roho Mtakatifu
nao waliingizwa katika Kanisa kwa jinsi ile ile ambayo wanafunzi wa kwanza
kabisa walifanywa kuwa Kanisa siku ile ya Pendekoste.
(c) Katika Nyaraka za Mtume Paulo
Lugha za kigeni zilizonenwa
katika mikutano ya kawaida ya Kanisa zinaoonekana kama
zilikuwa na makusudi tofauti. Zilikuwa karama au kipawa ambacho Roho Mtakatifu
aliwapa watu fulani ili wakitumie walipomsifu Mungu ( IKor 12:10, 30, 14:2).
Watu waliagizwa watumie kipawa kile kwa sharti moja tu, yaani kama
tu mwingine aliweza kutafsiri maneno
yake katika lugha ya kawaida ya waabudu,
ili wote waliokuwepo waweze kupata manufaa. Jambo hili linadokeza kwamba iwapo
kunena kwa lugha kama tunavyosoma katika
matendo ya mitume kulikuwa tukio lisilozuilika, kunena kwa lugha kwa Wakorinto
kulikuwa chini ya utawala wa msemaji (IKor 14:13, 27-28). Pia watu walionena
kwa lugha katika Kanisa waliweza kufanya hivi kama
mtu mmoja tu alisema kwa wakati mmoja na kwa ujumla wasiweze zaidi ya wawili au
watatu (IKor 14: 27)
Inaonekana kuwa lugha zilizonenwa
hivyo katika Kanisa zilifuatana na lugha
zilizojulikana. Wakristo Wakorintho ambao bado walishawishiwa na tabia
za wakati wa zamani walipokuwa wakiabudu sanamu labda walivutwa sana na lugha hizo nao
walifikiri kwamba watu waliozitumia
walikuwa wakristo wa hali ya juu na wa kiroho zaidi kuliko wengine. Lakini hali
yenyewe ilipita kiasi cha kutotawalika na watu walisema maneno yasiyokuwa ya
kawaida au walimkufuru Bwana. Kufuatana na maneno ya Mtume Paulo, jambo hilo lilikuwa uthibitisho
kwamba watu wale walionena kwa lugha, si lazima walisema kwa uongozi wa Roho
Mtakatifu (I Kor 12:1-3, I Yak 4:1-3).
Ingawa Mtume Paulo aliruhusu
kipawa cha kunena kwa lugha alikuwa na uangalifu sana katika kuwatia watu moyo kutafuta kipawa
kile. Zaidi akiwahimiza watafute vipawa vile vilivyotangaza neno la Mungu na
hivyo viliwajenga wasikilizaji wake (I Kor 12:28-31, 14:3-5). Maneno yoyote
yaliyonenwa katika Kanisa yalipaswa kuwa na maana kwa wasemaji, kwa sababu
ilikuwa vigumu kwamba yeye ajengwe
kiroho kama hakuelewa maneno aliyosema
(IKor 14 :13-15).
Tamaa ya Wakorinto ya kupata
mambo ya ajabu ilionyesha hali yao ya kutokukomaa kiroho, na kutumia vibaya kwa
kipawa cha kunena kwa lugha kulileta aibu kwa Kanisa (IKor 14:20-25) kama
ilivyo kwa vipawa vyote vya Roho Mtakatifu, Kipawa cha kunena kwa lugha
kilitolewa kwa baadhi ya watu tu katika Kanisa, nacho kiliweza kutumiwa vibaya au
kuigwa kinyume cha ukweli (IKor 12:3, 7, 10, 30 ,13:1).
Kwa hiyo Paulo alitilia mkazo
kwamba uthibitisho wa kazi ya Roho Mtakatifu katika maisha ya mtu haukuwa
kunena kwa lugha bali kama maisha yake mtu
huyo yalionyesha matunda ya Roho ambayo ni Tabia ya Kikristo (Gal 5:22-23)
HITIMISHO
Maandiko yasema tuvitafute vipaji
vilivyo vya maana (IKor 12:31) kati ya vyote UPENDO kikiwa kipaji bora zaidi
kwa vile kinajenga Kanisa, kinawatia moyo na kuwafariji watu na kinadumu hataMbinguni
(IKor 13:1-13) ni kwa sababu ya upekee wake huo, Mungu akakiweka kama amri kuu na kuwa kitambulisho cha Wakristo popote
watakapokuwa (Mt 22:34-40, Mk 12:28-34, Lk 10:25-28, Yn 13:35).
Tusiangaike mno na karama ya
unenaji wa lugha kana kwamba ni muujiza wa kuweza kuingilia mbinguni. Kanisa hutuambia
kuwa wetu wengine wa Mungu kama Yohana
Mbatizaji hakunena kwa lugha na watu wengine wamefika mbinguni bila kipawa
hicho.
Aidha kipawa cha lugha za kigeni
kilikuwa muhimu sana
wakati huo wa mwanzo wa Kanisa kwa vile lugha za kuwaunganisha watu zilikuwa
haba. Leo Biblia imetafsiriwa katika lugha zaidi ya 1200 tofauti. Je Roho
mtakatifu atoe ufunuo kwa lugha ipi zaidi?, je kati ya lugha hizo 1200 kuna mtu
anaweza kusema haielewi yoyote amlazimishe Roho Mtakatifu amsemeshe kwa lugha
nyingine?
Mtume Paulo husema kipawa hicho
cha unenaji wa lugha kinawafaa wasioamini na siyo walioamini tayari (Taz IKor
14:22). Hapa ndipo mtume Paulo anaposisitiza kwamba unenaji wa lugha usioeleweka
unawafaa wasioamini, na kuchora picha kwa kuwafikirisha Wakorintho kwamba
wanaponena watu wengi lugha za kigeni huja picha ya wendawazimu na sio picha ya
watu wenye akili timamu. Paulo anasema afadhali aseme maneno matano yenye
kueleweka kuliko kusema maneno 10,000 yasiyoeleweka na yeyote (IKor 14:19).
Kanisa Katoliki hutufundisha
kupitia maneno hayo ya mtume Paulo kuwa kama
watu wanapong’ang’ania kipaji cha unenaji wa lugha tu wanawarudisha wanadamu
nyuma kabisa kifikra. Watu kama hao watafundwa na kutumiwa na shetani na
wanavutwa wasogee mbele hadi kuwatapeli wenzao wavitumainie na kuvingojea
kutoka kwao vipaji vya unenaji wa lugha kwa mfululizo wa kawaida kila siku wanapokutana kusali. Watu hao ili
waweze kuwakidhia wengine matamanio hayo
“hufanya mazoezi” kujikamua machozi na kulia hadi wafuzu. Wakifuzu
watawaghilibu wengine kwa kufanya hivyo kwenye mikutano ya hadhara. Hapo ndipo
inapotokea dhambi nzito ya kuwatapeli watoto wa Mungu ambao haki yao uishi katika ukweli.
Iwapo wengine wanaodhani kunena
kwa lugha ni alama pekee ya kujazwa na Roho Mtakatifu, wengine wanasema alama
yake ni ni kuanguka chini. Dhana hiyo ni batili kabisa kwani haina msingi
wowote kibiblia. Ikumbukwe kuwa kujazwa na Roho Mtakatifu sio lazima kuashiriwe
na kunena kwa lugha isiyoeleweaka au kuanguka chini. Biblia inatuonyesha Yesu
alijazwa na Roho Mtakatifu na kutenda
kazi kwa Roho Mtakatifu (Lk. 4:1 -15)
lakini hakunena kwa lugha za kigeni, bali alituachia urithi wa maneno yanayoeleweka.
Kat. George
Milinga
Parokia
Peramiho
Post a Comment